Gliceryna — gdzie znajduje zastosowanie?
Gliceryna to organiczny związek chemiczny charakteryzujący się unikalnymi właściwościami fizykochemicznymi, które sprawiają, że jest nie tylko doskonałym rozpuszczalnikiem, ale także skutecznym stabilizatorem i nawilżaczem. Gliceryna najczęściej kojarzona jest z przemysłem spożywczym i farmaceutycznym, jednak ten niezwykle wszechstronny składnik znajduje zastosowanie w wielu różnych dziedzinach przemysłu.
Dlaczego gliceryna odgrywa kluczową rolę w wielu procesach przemysłowych, jakie ma właściwości i jakie są korzyści z jej stosowania?
Gliceryna — co to za substancja?
Gliceryna (glicerol, propano-1,2,3-triol) to organiczny związek chemiczny zaliczany do grupy alkoholi polihdyroksylowych. Jakie są właściwości fizyczne gliceryny? Fizycznie gliceryna jest rozpuszczalną, prawie bezbarwną, bezwonną, przezroczystą, lepką, higroskopijną cieczą o słodkawym smaku i bardzo wysokiej temperaturze wrzenia. Dzięki obecności trzech grup hydroksylowych gliceryna jest rozpuszczalna w wodzie. Glicerynę naturalną pozyskujemy zazwyczaj ze źródeł roślinnych (tłuszcze roślinne i zwierzęce, które w procesie hydrolizy, poprzez reakcję z roztworami zasad, ulegają hydrolizie do gliceryny i mydeł), glicerynę syntetyczną można wytwarzać z propylenu lub jako produkt uboczny w procesie produkcji biopaliw. Ze względu na swoje właściwości gliceryna znajduje zastosowanie w niemal każdej branży.
Zastosowanie gliceryny
Gliceryna to składnik wielu różnych produktów — znajdziemy ją w kosmetykach, produktach spożywczych, lekach jak i w chemii gospodarczej. Wykorzystywana jest też do produkcji materiałów wybuchowych oraz w garbarstwie.
Zastosowanie gliceryny w kosmetyce — skuteczne nawilżenie dla piękniejszej skóry
Ze względu na swoje właściwości nawilżające, wygładzające i regenerujące gliceryna znajduje szerokie zastosowanie w produkcji kosmetyków. Możemy ją spotkać w składzie wielu różnych produktach — kremach nawilżających, kremach do rąk i stóp, balsamach do ciała, pomadkach ochronnych do ust, cieniach do powiek czy mydłach. Znajdziemy ją także w kosmetykach do pielęgnacji włosów — odżywkach, masłach do włosów czy szamponach. Gliceryna to także popularny składnik kremów ochronnych na zimę i kosmetyków anti-aging. Jest składnikiem bezpiecznym — nie uczula i nie wywołuje żadnych podrażnień, jest odpowiednia dla każdego rodzaju skóry, a zwłaszcza skóry suchej i odwodnionej. Dodatkowo gliceryna zapobiega wysychaniu kosmetyków, utrzymuje ich stabilność na skórze i zapobiega krystalizacji. Jakie są korzyści ze stosowania kosmetyków z gliceryną?
-
Gliceryna jest humektantem, czyli substancją nawilżającą — może absorbować i wiązać cząsteczki wody z otoczenia i zatrzymywać ją w warstwie rogowej naskórka, co chroni skórę przed utratą wody. Ponadto ułatwia przenikanie składników odżywczych — małe cząsteczki gliceryny łatwo przenikają przez skórę i transportują substancje odżywcze do głębszych jej warstw.
-
Działanie ochronne — tworząc okluzyjny film na powierzchni skóry, wzmacnia barierę skórną. Naskórek jest wówczas chroniony przed czynnikami zewnętrznymi: zanieczyszczeniami i bakteriami.
-
Gliceryna jest dobrym rozpuszczalnikiem, dlatego stosowana jest również jako emulgator — dodana do kosmetyków ułatwia proces łączenia się składników, które w zwykłych warunkach się nie łączą, takich jak woda i tłuszcz. Dzięki emulgatorom produkty, takie jak kremy, pomadki czy balsamy mają odpowiednią konsystencję.
-
Gliceryna wykazuje także działanie przeciwzmarszczkowe — poprawia napięcie skóry dojrzałej, zmniejszając widoczność zmarszczek i zabezpiecza skórę przed działaniem czynników zewnętrznych.
Gliceryna w przemyśle spożywczym — bezpieczna alternatywa dla sztucznych substancji słodzących
Gliceryna znalazła zastosowanie także w branży spożywczej — stosowana jest jako substancja utrzymująca wilgoć, słodzik, jak i rozpuszczalnik. W cukiernictwie gliceryna wykorzystywana jest do produkcji masy cukrowej — reguluje oraz utrzymuje pożądany poziom wilgotności produktów cukierniczych. Dodatkowo stosowana jest również jako konserwant (E422) — dzięki zdolności do wiązania wody glicerol ogranicza rozwój chorobotwórczych drobnoustrojów. Składnik ten wykorzystywany jest także do regulacji konsystencji produktów, takich jak likiery.
Gliceryna w medycynie — potencjalne korzyści dla zdrowia
Gliceryna, inaczej znana jako glicerol, jest substancją powszechnie wykorzystywaną w różnych dziedzinach, w tym także w medycynie. Istnieją potencjalne korzyści zdrowotne wynikające z zastosowania gliceryny w różnych kontekstach medycznych. Oto kilka przykładów:
-
Leki i suplementy — gliceryna może być składnikiem wielu leków i suplementów, zarówno doustnych, jak i do stosowania zewnętrznego. Może być stosowana jako rozpuszczalnik lub nośnik aktywnych składników leków, a także jako substancja wiążąca w tabletkach i kapsułkach.
-
Kremy i maści — gliceryna jest często używana w produktach do pielęgnacji skóry ze względu na swoje właściwości nawilżające. Może pomóc w utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawilżenia skóry, co jest istotne dla zdrowia skóry, zwłaszcza w przypadku osób z problemami skórnymi, takimi jak suchość czy łuszczenie.
-
Leki przeczyszczające — gliceryna może być stosowana jako składnik leków przeczyszczających, zarówno doustnych, jak i doodbytniczych. Działa jako środek osmotyczny, przyciągając wodę do jelit i zwiększając objętość kału, co ułatwia wypróżnianie.
-
Terapia nawilżająca w przypadku suchego kaszlu — gliceryna może być używana jako składnik leków na suchy kaszel, ponieważ działa jako substancja nawilżająca, która łagodzi podrażnienia w gardle.
-
Terapia dermatologiczna — w niektórych przypadkach gliceryna może być stosowana w leczeniu stanów skórnych, takich jak atopowe zapalenie skóry (AZS) czy łuszczyca. Jej właściwości nawilżające mogą pomóc w łagodzeniu objawów suchości i świądu skóry.
-
Terapia ran — gliceryna może być używana w terapii ran jako składnik niektórych opatrunków. Jej właściwości antybakteryjne i nawilżające mogą pomóc w utrzymaniu odpowiednich warunków do gojenia się ran.
Warto jednak zauważyć, że choć gliceryna ma wiele potencjalnych korzyści dla zdrowia, zawsze należy stosować się do zaleceń lekarza i instrukcji dotyczących bezpiecznego stosowania produktów zawierających tę substancję.
Gliceryna w przemyśle farmaceutycznym
Gliceryna znalazła zastosowanie również w przemyśle farmaceutycznym, pełniąc funkcje zarówno jako substancja pomocnicza, nośnik substancji leczniczych jak i bezpośredni składnik wielu produktów leczniczych. Wykorzystywana jest do produkcji środków przeczyszczających oraz jako środek nawilżający w wielu produktach farmaceutycznych, takich jak syropy na kaszel, maści oraz pastylki do ssania, lubrykanty. Gliceryna obecna jest w kroplach nawilżających oraz preparatach przeznaczonych do higieny uszu. Gliceryna stosowana jest także w maściach i kremach leczniczych; a także do produkcji czopków i globulek czy miękkich kapsułek żelatynowych — pełni rolę plastyfikatora, zapewniając elastyczność i właściwą strukturę.
Gliceryna w domu
Jak możemy wykorzystać glicerynę w domu? Możemy ją dodać samodzielnie do ręcznie robionych kremów, peelingów, odżywek do włosów lub gotowych kosmetyków — gliceryna wzmocni ich właściwości nawilżające, wygładzające i regenerujące.